Ta strona wykorzystuje ciasteczka ("cookies") w celu zapewnienia maksymalnej wygody w korzystaniu z naszego serwisu. Czy wyrażasz na to zgodę?

Czytaj więcej

Filogeneza i ewolucja roślin

Tematyka badań

Zajmujemy się filogenezą, ewolucją, taksonomią i biogeografią roślin, przede wszystkim z bardzo ważnej ekonomicznie rodziny baldaszkowatych (Apiaceae), obejmującej takie gatunki roślin uprawnych, jak marchew, seler, pietruszka, koper, koperek, kolendra, anyż i in. Choć nasze badania nie są aplikacyjne, to wyjaśnienie relacji pokrewieństwa ewolucyjnego między gatunkami uprawnymi a ich dzikimi krewnymi ma niebagatelne znaczenie w hodowli i biotechnologii. Na przykład zidentyfikowane przez nas gatunki dzikich marchwi (Daucus spp.) mogą posłużyć jako rezerwuar zmienności genetycznej w hodowli nowych odmian marchwi uprawnej (Daucus carota subsp. sativus), a opracowany przez nas, zgodny z filogenezą system klasyfikacji rodzajów Thapsia i Ferula jest nieocenioną pomocą dla badaczy poszukujących nowych związków biologicznie czynnych, zwłaszcza cytostatycznych, w które obfitują te rośliny. Tematy przez nas podejmowane to m.in.: (1) ewolucja roślin na wyspach oceanicznych, w tym wtórna drzewiastość, (2) ewolucja kwiatostanów, w tym pseudancjów, czyli kwiatostanów przypominających kwiaty, (3) ewolucja pyłku.

Realizowane projekty badawcze

Rola domieszki genetycznej w ekologicznym różnicowaniu się Anthriscus sylvestris sensu lato, domniemanego gatunku pierścieniowego, NCN: 2022-2026

Czynniki ekologiczne i ograniczenia rozwojowe warunkujące ewolucję wtórnej drzewiastości na przykładzie baldaszkowatych z podrodziny Apioideae, NCN: 2016-2020 (strona projektu)

Tematyka prac dyplomowych (więcej informacji)

Wykonywane u nas prace licencjackie i magisterskie są zwykle eksperymentalne i zazwyczaj dotyczą opracowania filogenezy określonej grupy roślin – rodzaju lub grupy blisko spokrewnionych rodzajów. Pozwalają one nauczyć się podstawowych technik filogenetyki molekularnej, zarówno laboratoryjnych, jak i analitycznych. Przykładowe prace to:

  • Michał Gierek (2018). Analiza filogenetyczna kladu Athamanta-Conopodium z wykorzystaniem znaczników chloroplastowych i jądrowych. Praca licencjacka na kierunku Biologia.

Inne prace to rekonstrukcje ewolucyjne z wykorzystaniem drzew filogenetycznych, np.:

  • Jakub Baczyński (2017). Rekonstrukcja ewolucji morfologii pyłku roślin baldaszkowatych (Apiaceae). Praca magisterska na kierunku Biologia.
  • Karolina Sobecka (2017). Wpływ klimatu na morfologię pyłku roślin baldaszkowatych (Apiaceae). Praca licencjacka na kierunku Biologia.

Możliwe są także prace z zakresu bioinformatyki, dotyczące przetwarzania informacji z baz danych, np.:

  • Hanna Kranas (2016). MatPhylobi – narzędzie do automatycznej konstrukcji macierzy danych molekularnych do analiz filogenetycznych na podstawie rekordów GenBank. Praca licencjacka na kierunku Bioinformatyka i Biologia Systemów.

Przykładowe publikacje

Baczyński, Jakub; Celep, Ferhat; Spalik, Krzysztof; Claßen-Bockhoff, Regine

Flower-like meristem conditions and spatial constraints shape architecture of floral pseudanthia in Apioideae Journal Article

In: EvoDevo, vol. 13, pp. 19, 2022.

Abstract | Links | BibTeX

Frankiewicz, Kamil E; Banasiak, Łukasz; Oskolski, Alexei; Reduron, Jean-Pierre; Reyes-Betancort, Jorge Alfredo; Alsarraf, Mohammed; Trzeciak, Paulina; Spalik, Krzysztof

Long-distance dispersal events rather than growth habit and life-history traits affect diversification rate in tribe Apieae (Apiaceae) Journal Article

In: Botanical Journal of the Linnean Society, vol. 198, no. 1, pp. 1–25, 2022, ISSN: 0024-4074, (boab032).

Abstract | Links | BibTeX

Baczyński, Jakub; Sauquet, Hervé; Spalik, Krzysztof

Exceptional evolutionary lability of flower-like inflorescences (pseudanthia) in Apiaceae subfamily Apioideae Journal Article

In: American Journal of Botany, vol. 109, no. 3, pp. 437-455, 2022.

Abstract | Links | BibTeX

Frankiewicz, Kamil E; Oskolski, Alexei A; Reduron, Jean-Pierre; Banasiak, Łukasz; Reyes-Betancort, Jorge-Alfredo; Trzeciak, Paulina; Spalik, Krzysztof

Stem anatomy of Apioideae (Apiaceae): effects of habit and reproductive strategy Journal Article

In: IAWA Journal, vol. 43, no. 1-2, pp. 42-65, 2021, ISSN: 0928-1541 .

Abstract | Links | BibTeX

Piwczyński, Marcin; Trzeciak, Paulina; Popa, Madalina-Oana; Pabijan, Maciej; Corral, José María; Spalik, Krzysztof; Grzywacz, Andrzej

Using RAD seq for reconstructing phylogenies of highly diverged taxa: A test using the tribe Scandiceae (Apiaceae) Journal Article

In: Journal of Systematics and Evolution, vol. 59, no. 1, pp. 58-72, 2021.

Abstract | Links | BibTeX

Frankiewicz, Kamil E; Banasiak, Łukasz; Oskolski, Alexei A; Magee, Anthony R; Alsarraf, Mohammad; Trzeciak, Paulina; Spalik, Krzysztof

Derived woodiness and annual habit evolved in African umbellifers as alternative solutions for coping with drought Journal Article

In: BMC Plant Biology, vol. 21, no. 1, pp. 383, 2021, ISSN: 1471-2229.

Abstract | Links | BibTeX

Frankiewicz, Kamil E; Oskolski, Alexei; Banasiak, Łukasz; Fernandes, Francisco; Reduron, Jean-Pierre; Reyes-Betancort, Jorge-Alfredo; Szczeparska, Liliana; Alsarraf, Mohammed; Baczyński, Jakub; Spalik, Krzysztof

Parallel evolution of arborescent carrots (Daucus) in Macaronesia Journal Article

In: American Journal of Botany, vol. 107, no. 3, pp. 394-412, 2020.

Abstract | Links | BibTeX

Wojewódzka, Aneta; Baczyński, Jakub; Banasiak, Łukasz; Downie, Stephen R; Czarnocka-Cieciura, Agnieszka; Gierek, Michał; Frankiewicz, Kamil; Spalik, Krzysztof

Evolutionary shifts in fruit dispersal syndromes in Apiaceae tribe Scandiceae Journal Article

In: Plant Systematics and Evolution, vol. 305, no. 5, pp. 401–414, 2019, ISSN: 0378-2697, 2199-6881.

Abstract | Links | BibTeX

Panahi, Mehrnoush; Banasiak, Łukasz; Piwczyński, Marcin; Puchałka, Radosław; Kanani, Mohammad Reza; Oskolski, Alexei A; Modnicki, Daniel; Miłobędzka, Aleksandra; Spalik, Krzysztof

Taxonomy of the traditional medicinal plant genus Ferula (Apiaceae) is confounded by incongruence between nuclear rDNA and plastid DNA Journal Article

In: Botanical Journal of the Linnean Society, vol. 188, no. 2, pp. 173–189, 2018, ISSN: 0024-4074, 1095-8339.

Links | BibTeX

Banasiak, Łukasz; Wojewódzka, Aneta; Baczyński, Jakub; Reduron, Jean-Pierre; Piwczyński, Marcin; Kurzyna-Młynik, Renata; Gutaker, Rafał; Czarnocka-Cieciura, Agnieszka; Kosmala-Grzechnik, Sylwia; Spalik, Krzysztof

Phylogeny of Apiaceae subtribe Daucinae and the taxonomic delineation of its genera Journal Article

In: Taxon, vol. 65, no. 3, pp. 563–585, 2016, ISSN: 0040-0262.

Abstract | Links | BibTeX

Panahi, Mehrnoush; Banasiak, Łukasz; Piwczyński, Marcin; Puchałka, Radosław; Oskolski, Alexei A; Spalik, Krzysztof

Phylogenetic relationships among textitDorema , textitFerula and textitLeutea (Apiaceae: Scandiceae: Ferulinae) inferred from nrDNA ITS and cpDNA noncoding sequences Journal Article

In: Taxon, vol. 64, no. 4, pp. 770–783, 2015, ISSN: 0040-0262.

Abstract | Links | BibTeX